Żuraw zapewne jest jednym z najważniejszych ptaków w kulturze. Pewnie swego czasu zapuszczaliśmy żurawia, byliśmy czujni lak ten ptak i podziwialiśmy origami, gdzie z kawałku papieru robiło się te ptaki. O żurawiach pisali między innymi Staff, Mickiewicz, Pawlikowska-Jasnorzewska czy Brzechwa. O znaczeniu żurawi w naszym życiu długo mógłbym mówić. Powiem jedno: tu i ówdzie pojawiają się głosy, że tych ptaków jest za dużo. Podobno poczynają one szkody rolnicze i należałoby jest zredukować. Zredukować, czyli zabić. Żuraw od ponad stu lat jest gatunkiem chronionym. Pewnie ta ochrona kiedyś go ocaliła, dla nas. Później, dzięki temu, że żuraw przezwyciężył wielki strach do nas, nastąpił znaczny wzrost liczebności. Obecnie nie wyklucza się, że…

Na jednym ze spotkań minister środowiska na utyskiwanie leśnika spod Mławy, że są poważne problemy z bobrami, łosiami, wilkami, żubrami i żurawiami odparł iż „żyjemy w czasach nadmiernej wrażliwości w ochronie zwierząt”. Dodał leśnikowi, że obawia się zadzierania z Unią, w związku z czym doradził mu żeby ten zgłosił się do RDOŚ. RDOSie są ustawione już tak żeby wydawać zgodę na odstrzały bobrów, łosi i żubrów. O bezduszności i znieczulicy ministra wobec zwierząt pisał nie będę, bo szkoda mi na to czasu. Zastawia mnie w czym mogą szkodzić leśnikowi spod Mławy żubry. Czy jest choć tam jeden? Albo w czym mu przeszkadzają wilki czy łosie, skoro powiat mławski jest słabo…

Już starożytni byli przekonani, że nad spokojnym snem żurawi czuwają strażnicy. Zauważyli, że śpiące żurawie jedną nogę podkulają i chowają w piórach. Wyobraźnia starożytnym „ptasiarzom” podpowiadała, że w tej podniesionej nodze żuraw musiał trzymać kamień, który w razie uśnięcia przez ptaka upadał mu na drugą nogę i budził go. Ten pogląd przyjął się i na średniowiecznych herbach i godłach przedstawiano żurawia z kamieniem trzymanym w jednej nodze i opatrywano napisem „Ut alii dormant” – czyli aby inni odpoczęli.” I to natchnęło Adama Mickiewicza do ukazania jednej ze scen w „Gospodarstwie” „Pana Tadeusza”: Żuraw, z dala od stada gdy odprawia czaty Stojąc na jednej nodze, z czujnymi oczyma, I by nie…

 Postanowiłem nieco uwspółcześnić tekst Mateusza Cygańskiego. Nie będzie już oryginalnych „czytay” czy „ieno” lub „pytay”. Ani nawet „żórawia”, bo go wielka reforma języka polskiego w 1936 roku zniosła. I jeszcze jedno, celem wprowadzenia. Pierze żurawia również husaria na swoje skrzydła zatykała. A potem leciała taka prać Szwedów, Moskali czy Turczynów. *          *          * Pierze za czapkę a mięso do stołu, Żuraw pożytki te daje pospołu. Jako go dostać te książeczki czytaj, Będzie w twym ręku jeno pilnie pytaj.   Żurawi jakim sposobem masz dostawać   Jedź w pole, patrzaj gdzieby ptacy byli abo gdzie by się zakopali, jeśli żeby rozumiał żeby się ptak…

O żurawie na niebie krwawym!O kluczu lekki i złoty,który otwierasz tęsknotęza nieskończonym odlotem! Żurawie, fot. Cezary Korkosz   www.cezarykorkosz.pl